بررسی بیوسیستماتیکی تعدادی از گونه های populus از تیره بید در ایران

جنس صنوبرpopulus l. از خانواده بید (salicaceae) شامل 4 گونه در ایران است. این گیاهان دارای ارزش اقتصادی، زینتی و دارویی هستند. 4 گونه از این جنس که در بخش های مختلف ایران توزیع شده اند در این پروژه مورد بررسی واقع شده اند: populus nigra, p. euphratica, p. alba, p. caspica.. در این پروژه در مجموع 16 واحد جمعیتی از این گونه ها جمع آوری و بررسی شدند. تنوع ریخت شناسی به روش سنتی(در 16 واحد جمعیتی)، تنوع ریخت شناسی به روش هندسی(در 14 واحد جمعیتی) و تنوع ساختار تشریحی برگ(در 12 واحد جمعیتی) مورد توجه قرار گرفت. در بررسی های ریز ریخت شناسی کرک از میکروسکوپ الکترونی و در بررسی ریخت شناسی دانه گرده از میکروسکوپ نوری استفاده شد. در تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار sppss ver. 20 جهت ارزیابی تنوع صفات کیفی و کمّی ریختی و تشریحی استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری صفات ریخت شناختی هندسی با نرم افزار آماری morphoj ver.1.02 و past صورت گرفت. ارزیابی روابط بین گونه ها با تجزیه و تحلیل خوشه ای به روش ward نشان دهنده جدایی گونه ها و ارتباط نزدیک بین دو گونه p. alba و p. caspica بود که شباهت ریختی بالایی را نیز نشان می دهند. کرک و ساختار تشریحی برگ در گونه های مورد بررسی، دارای ارزش افتراقی می باشند. جدایی گونه ها در نمودار رسته بندی و تجزیه به عامل ها نیز تایید شد. کلید شناسایی برای گونه های جنس populus در ایران تهیه شد. برای اولین بار تنوع در خصوصیات ریزریخت شناسی کرک، ریخت شناسی سنتی و هندسی و خصوصیات تشریحی برگ گونه های جنس populus در ایران گزارش شد.